De lijst van dingen die niet zullen veranderen is een verhaal over de betekenis van familie, een jong meisje wat zo haar best doet om weer een nieuw geheel te creëren van twee gebroken helften. Het is nog mooier dan je zou verwachten.
De lijst van dingen die niet zullen veranderen (2020)
Na de scheiding van haar ouders blijft gelukkig veel in Bea’s leven hetzelfde. Tot haar vader vertelt dat hij gaat trouwen met zijn vriend Jesse. Bea is blij. Ze vindt Jesse geweldig en nu komt haar grootste wens uit: ze krijgt een zus! Jesses dochter Sonia is net als zij tien jaar. En ook al hebben ze elkaar nog nooit ontmoet, Bea wéét gewoon dat ze de perfecte zussen zullen zijn. Maar terwijl de bruiloft dichterbij komt, loopt alles heel anders dan Bea gedacht had.
In een groen spiraalschrift:
1. Mam houdt meer van je dan wat dan ook, voor altijd
2. Pap houdt meer van je dan wat dan ook, voor altijd.
Dat zijn de eerste regels in het schrift – geschreven met de groene pen – de lijst van Dingen Die Niet Zullen Veranderen. Regels waar Bea altijd zeker van kan zijn, net zoals regel 6: ‘We zijn nog steeds een gezin, maar op een andere manier.’.
Dit is mijn eerste boek van Rebecca Stead maar het smaakt zeker naar meer. Want Bea is als 10-jarig meisje enorm goed gevat, ze voelt echt. Wijs voor een 10-jarige, maar ook nog steeds een kind wat haar best doet om alles te begrijpen.
Een ander boek wat meteen in mijn hoofd opkomt is Leugenaar, Leugenaar. Het boek van Herman van Wijdeven over de jonge puber Charlie wat ook zo goed de gevoelens van een kind na een scheiding beschrijft. Maar dat hoofdpersonage was geboren vanuit woede. Bea komt vanuit een andere hoek; schuldgevoel is aanwezig in haar leven. Schuldgevoel benauwt Bea op een dag die ze de beste dag van haar leven noemt, een dag waar ze samen met haar vader, Jesse en haar nieuwe zusje Sonia is. Maar hoe kan dat de beste dag zijn als haar moeder er niet bij was?
Een boek om samen te lezen
Gedurende De lijst van dingen die niet zullen veranderen bewegen we ons heen en weer in de tijd, hoewel het grootste gedeelte twee jaar na de scheiding afspeelt zien we ook momenten van voor de scheiding maar vooral alle momenten hierna. Bea’s duidelijke stem leidt de lezer door de korte hoofdstukjes en de kern staat als een huis. En dat is maar goed ook. Want gedurende dit boek worden meerdere extra verhaallijnen geïntroduceerd.
Niet elke extra verhaallijn vond ik even passend. De broer van de nieuwe vriend van Bea’s vader blijkt het niet eens te zijn met de geaardheid van de mannen. De relatie tussen de twee broers staat recht tegenover de relatie van Bea en haar nieuwe zus en in Bea’s hoofd openbaart dit zich als een dilemma. Want als een broer zich kan afkeren van zijn familie, misschien kan haar nieuwe zusje dat dan ook? Hoewel het past in een boek over de betekenis van familie, leidde het naar mijn idee te veel af en was het niet nodig geweest. De koppeling is mooi maar vooral het anti-climax moment op de bruiloft wat hierdoor volgt was te veel, meer een goedkopje trucje om de spanningsboog nog even te verhogen in de laatste bladzijdes.
Daarnaast weet de lezer dat Bea bij een psycholoog komt. En dit is daarentegen wel een fijne toevoeging want dit geeft ons een beter kijkje in het hoofd van ons jonge hoofdpersonage. Treffende hoofdstukken volgen waarin Bea vertelt dat ze geleerd heeft om te piekeren – liefst in de ochtend, niet voor bedtijd – om vijf minuten te pakken om over dingen na te denken. Want emoties zijn niet verkeerd, die mogen gevoeld worden en aan het licht komen. En misschien voelt Bea zich schuldig omdat ze boos werd toen ze haar moeder zag huilen, maar misschien kan woede soms ook een andere emotie verstoppen: angst.
Er is hier duidelijk een dubbele laag zichtbaar, een gevolg van een scheiding en het effect op een kinderleven. Dit is iets wat een docent of een ouder kan uitleggen aan de jonge lezer. Want hoewel dit boek prima zelf gelezen kan worden door de betere jonge lezer vanaf een jaar of 10, is samenlezen een goed idee als dit onderwerp dicht bij het echte leven komt. Misschien zal veel herkenning volgen.
Kortom
De lijst van dingen niet zullen veranderen is een prachtig portret van de betekenis van familie. Van familie die geweest is en de nieuwe familie die kan ontstaan. Van pap, mam en Bea naar twee huizen en een nieuw zusje.
Het is een nieuwe kijk op een verhaal wat al meerdere malen verteld is en wat hopelijk zal blijven gebeuren, want het blijft ongelooflijk relevant. Het geeft een antwoord op de vraag wat er gebeurt met een kind als een scheiding het oude, bekende leven vervangt. En hoe er wordt omgegaan met een “nieuw normaal”.
Het is een boek wat schrijver Rebecca Stead opdraagt aan ieder kind dat twee manen ziet. En mooier kan ik dit boek niet samenvatten.
“Ik zag mam bij de tuindeur in het donker kijken. Pap liep naar haar toe en ze stonden samen te praten. Ik keek naar ze tot mam mijn ogen in haar rug voelde. Dat kan ze. Ze draaide zich om en wenkte me. Ik liep naar ze toe en ging tussen hen in staan. Samen keken we de nacht in en meteen zag ik hem, nog voor mam zei: ‘Kijk.’
De maan.”
Details
Titel: De lijst van dingen die niet zullen veranderen
Auteur: Rebecca Stead
Vertaler: Jenny de Jonge
Uitgever: Querido
Datum van verschijnen: 2020
Blz: 230
ISBN: 9789045124278
Dank Uitgeverij Querido voor het opsturen van dit mooie boek! ?
