Zwaar, maar ook zo mooi. Realistisch, maar ook zo magisch. De vondeling gaat over de betekenis van familie, over waarheid en leugens maar ook over zoveel liefde.
De vondeling (2020)
Agnes’ vader ligt op sterven. Als kind was Agnes haar vaders prinsesje, nu weet ze niet of hij haar echt heeft liefgehad.
Agnes bezweert haar twijfels door op papier over haar vader te fantaseren. Pas als ze leest wat hij zelf over zijn leven schreef, op een barre tocht naar Duitsland aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, begrijpt ze wie hij was. Maar ook daarna is haar zoektocht niet ten einde. Welk jammerlijk voorval heeft hen ooit van elkaar vervreemd? En welke rol speelt de adoptie van Agnes’ dochter, Lima, in hun leven?
“Even lezen.”
“Het ziekbed van mijn vader vergeet ik niet snel. Hij smolt gewoon weg. Zijn vaardigheden zonken als kiezels naar de diepte: de macht over zijn sluitspier, de beheersing van zijn kringspier en de zeggenschap over zijn tong. Alles verdween, en zo snel: vierentachtig jaar leven verdampte in geen tijd.”
Begint De vondeling, het tweede boek van Eva Maria Staal. En hoewel ik me had voorgenomen om alleen even de eerste bladzijdes te lezen, greep dit boek mij. Mede dankzij dit bovenstaande citaat. Maria Eva Staal weet hoe ze emoties op papier moet krijgen, hoe groot en hoe klein dan ook, gewoon zoals het is. Dit maakte indruk, vanaf de eerste zin, eerste bladzijde.
En vanzelfsprekend bleef het “even lezen” niet bij de eerste paar bladzijdes. De eerste dag las ik 74 bladzijdes en over de komende drie dagen verspreidde ik de resterende 200. En dan weet je dat je goed zit; als een boek je zo vastgrijpt dat je niet anders kan dan lezen. Maar aan de andere kant je je best doet om nog zo lang mogelijk met hetzelfde boek te mogen doen. Dit is voor mij het gevoel van een kennismaking met een nieuw favoriet boek.
Dat gevoel bleef tot de allerlaatste pagina, toen ik op dag vier het boek met tranen in m’n ogen uitlas.
Menselijk. Echt.
Maar ik ga iets te snel. Wat trok mij zo aan De Vondeling?
Ik noemde het al eerder op deze blog, maar personages – plat gezegd – boeien mij niet zo. Ik hoef ze niet aardig te vinden of met ze kunnen identificeren om een boek goed te vinden. Maar deze personages… Ze kropen onder m’n huid, zo verschrikkelijk snel.
Wat ik eerder noemde, Eva Maria Staal weet hoe ze emoties op papier moet krijgen. Deze personages hoeven ze niet verbergen, dit is hoe ze zijn. Menselijk. Echt.
Joop, de vader. Een man vol geheimen. Ook ooit kind geweest.
Lima, dochter, kleindochter. Geadopteerd.
Agnes; beide dochter en moeder. Iets is er misgegaan in de relatie met haar vader, ooit was ze een prinsesje en nu niet meer. Maar wat een mens een mens maakt is dat we vechten tegen de tijd, tegen het idee dat elk woord onopgelost kan blijven. En nu kan Agnes alleen maar nog schrijven, over haar vader, over wie ze denkt dat haar vader was en vooral nog steeds is.
Geen extra woorden
“Zolang ik over mijn vader schreef, leefde hij.”
Ja, Agnes schrijft. Over een wereld die niet helemaal die van ons is. Want hopelijk ben je het niet vergeten, in de eerste zin noemde ik meerdere elementen van dit boek. Zwaar, maar mooi. Realistisch, maar ook magisch.
Maar nu vraag ik me af, als blogger, als lezer, of ik jullie wil vertellen over dat beetje magie. Of dat ik jullie dat het liefst zelf wil laten ondervinden. Waarom ik zelf de vergelijking met boeken als Welkom in het Rijk der Zieken van Hanna Bervoets en Hardboiled Wonderland and the End of the World van Haruki Murakami beschreef op mijn social media.
Want eigenlijk is dit ook een boek wat je je gewoon moet laten overvallen. Ik wil niets verklappen, juist niet met dit boek. Want De vondeling is een boek wat je gewoon helemaal zelf moet ontdekken; waarom Agnes schrijft, waarom ik ook af en toe uit m’n raam kijk om een ekster te zien…
En hoe gek het ook klinkt, juist dat beetje magie, dat beetje niet-van-deze-wereld, maakte dit boek voor mij echter. Want soms hebben we magie nodig, is dat juist wat ons mens maakt. Kunnen vertrouwen op dat beetje meer, hopen op dat beetje extra.
Kortom
Ja, hoe vat ik De vondeling samen? Heb ik sowieso al iets nuttigs gezegd in deze blog?
Dit is een boek wat in de kern gaat over trauma, een oorlog die eigenlijk nooit echt voorbij is. Zelfs niet voor de volgende generaties. Maar het is ook een boek over liefde; geboren liefde én gevonden. Verloren en toch niet helemaal weg.
Het is een boek wat op mijn favoriete boeken lijst van 2020 gaat komen.
Mag ik je gewoon vragen om De Vondeling te gaan lezen? Dit is een pareltje, zo eentje die niet vaak voorbijkomt. Je krijgt er geen spijt van.
Details
Titel: De Vondeling
Auteur: Eva Maria Staal
Uitgeverij: Prometheus
Datum van verschijnen: april 2020
Blz: 263
ISBN: 9789044634761
Ik vond dit boek als een verrassing op de mat, een betere had ik niet kunnen krijgen. Dank je Uitgeverij Prometheus! ?
