Coronakronieken, Daan Heerma van Voss

Opeens was iedereen met dezelfde vraag bezig; ‘Wat nu?’ Coronakronieken is het dagboek van een schrijver tijdens een rare periode, maar biedt nog zoveel meer.

Coronakronieken (2020)

Wat overkomt ons? Velen stelden zich die vraag toen de coronacrisis zich ontvouwde. 

Gefascineerd door dagboeken uit eerdere crisistijden ging Daan Heerma van Voss op zoek naar wat we die eerste 7 weken van deze crisis (van 12 maart tot 3 mei) ervoeren. Hij vond grote en kleine verhalen, beleefd in het oog van de storm of in de luwte van het balkon, van overal ter wereld. Heerma van Voss tekende ze op en vulde ze aan met eigen bevindingen en ging op zoek naar het antwoord op de vraag: Wat gebeurt er met ons, als de wereld die we kennen stil komt te staan? 

Had ik zin in een boek over corona toen dit boek uitkwam?

Nee, eigenlijk totaal niet.

Ik raakte deze gevoelens al eens eerder aan in een blog dit jaar, maar voor mij was corona iets wat ik letterlijk en figuurlijk buiten de deur wilde houden. Ik keek geen nieuws meer en ben al maanden niet meer verder gekomen dan m’n eigen stad, ik wilde vooral doen alsof deze hele pandemie niet bestond. 

Toch kocht ik het boek Coronakronieken. Een boek puur en alleen over Corona in de tijd dat ik de hashtags op social media had geblokkeerd. 100% van de opbrengt van deze kronieken gaat naar de boekhandel en dat was voor mij genoeg reden. Zelfs al zou het ongelezen in de kast te komen staan. (Koop lokaal!)  

Maar ondanks mijn eerste gedachte begon ik toch te lezen in dit boek. En ik haalde er meer uit dan ik had verwacht.

Dit verhaal begint op donderdag 12 maart. Dag 117 van het virus. Want hoewel termen zoals covid of Corona in Nederland pas in maart echt iets begonnen te betekenen, beschrijft schrijver Daan Heerma van Voss dat de eerste patiënt al ergens in november 2019 geïnfecteerd werd met de ziekte die zou leiden tot deze wereldwijde crisis.

Wat volgt in Coronakronieken is een dagboek te noemen, van Daan Heerma van Voss, maar ook van de wereld. We leren een enorme verscheidenheid van mensen kennen; studenten, wetenschappers, schrijvers, moeders, zonen. Losse flarden van levens, gevoelens, gebeurtenissen in een tijd van een plotselinge onwrichte samenleving. Opeens was iedereen met dezelfde vraag bezig; ‘Wat nu?’ 

“Het is een permanenten zoektocht naar de juiste metaforen, denkt de 18-jarige student Anson bij zichzelf. ‘We dompelen ons onder in literatuur’, schrijft hij in zijn dagboek, ‘wanhopig op zoek naar mooie of gevaarlijke metaforen, die ons in staat zouden moeten stellen om te reflecteren op onszelf en de wereld. En dan kijken we ons om heen en zien we alleen nog metaforen.’ Maar waarvoor precies, dat weet niemand, nog niet, iedereen leest de tekenen anders.’

Onwetendheid, eenzaamheid, herkenning.

Vanaf eind mei tot begin augustus las ik Coronakronieken, in kleine beetjes. Een rare leeservaring. Want het komt zo dichtbij en toch ook niet helemaal. Constant de vraag; is dit echt niet een verzinsel? Een dystopische roman die ik beter niet had kunnen oppakken?

Maar ik las door.

Over mensen uit verschillende hoeken van de wereld die opeens niet meer zo ver weg of vreemd leken. 

Hartverscheurende, toenemende cijfers van huiselijk geweld. 

Mensen die ziek worden en niet meer beter. Cijfers over deze mensen, alleen nog maar patiënten genoemd, die na dit boek nog veel hoger werden.

Over willen knuffelen, over huidhonger.

Het boek beschrijft een gevoel van eenzaamheid waar we opeens allemaal mee te maken hadden. Het missen van de vanzelfsprekend van wat was. De angst van onwetendheid, van wat er ging komen. De drang om te begrijpen en je er dan toch maar bij neer te leggen dat het misschien niet te begrijpen is. En dat het antwoord niet te vinden is een boek als De pest van Albert Camus of elk ander boek dat geschreven is.

Coronakronieken geeft het antwoord ook niet, maar het biedt wel een gevoel van herkenning. 

Dag 169.

Dit boek eindigt op zondag 3 mei. Dag 169 geteld vanaf het moment dat corona een begrip in de wereld werd. Het notitieboekje over deze kronieken was bijna vol, noemt de schrijver, en hier eindigt het boek.

Maar een einde kun je het niet noemen, het verhaal is nog niet over, geen happy ending and all was well. Het is zelfs geen open einde. Want op het moment dat ik dit boek dichtsloeg realiseerde ik me een ding maar al te goed; Coronakronieken is geen werk van fictie, niet zomaar een verhaal. Dit speelt nog steeds.

Ik ga straks weer terug naar school, het is eindelijk tijd voor mijn masterjaar jeugdliteratuur. Maar het is niet helemaal terug, want ik zal mijn eerste semester volgen op dezelfde zolder als ik deze blog nu schrijf. Ik weet niet hoe lang Coronakroniekenhad kunnen zijn als deze schrijver had doorgeschreven in een ander notitieboek, maar eerlijk gezegd denk ik daar liever niet te veel over na.

Maar wat hoop ik dat ik dit boek over 5 jaar opnieuw uit de kast kan pakken. Om een ‘O ja, weet je nog!’ uit te slaken en terug te denken aan dat rare jaar waarbij de tijd even stil stond, waar woorden als pandemie en lockdown de meest bekende waren.

Tot die tijd vraag ik jullie om nog even goed om je heen te kijken. Corona is iets van ons allemaal en het einde is nog niet geschreven.

“Deze kronieken vormen niet meer dan het verslag van een wereld die aan het veranderen is en niet wist wat die verandering betekende. Het zijn scheepsberichten van mensen die, misschien voor het eerst in hun leven, op zicht voeren.”

Details

Titel: Coronakronieken
Auteur: Daan Heerma van Voss
Uitgever: Atlas Contact
Datum van verschijnen: 2020
Blz: 245
ISBN: 9789045042619

Koop dit boek bij je lokale boekhandel, 100% van de €15 gaat naar de boekhandel.