Een dubbele DNF (Did Not Finish)
Afgelopen week stopte ik met het lezen van twee boeken. Van de eerste had ik net 5 bladzijdes gelezen toen ik besloot dat het niet het juiste moment was voor dit verhaal. Een Japans verhaal over een boekhandel en de betekenis van boeken. Een verhaal waar een bepaalde rust voor genomen moet worden, zoals vaak het geval is bij Japanse literatuur. Maar een rust die ik op dit moment even niet heb.
Bij deze tweede, een magisch jeugdboek van een auteur van wiens werk ik eerder genoot, was ik al over het middelpunt heen toen ik mijn boekenlegger uit het boek haalde. Het verhaal werkte niet voor mij, te veel herhaling en te weinig vooruitgang. Ik voelde mijn interesse steeds minder worden. Voor dit tweede boek was het stoppen dan ook gepaard met een meer teleurstellend, definitief besluit. Stoppen betekent hier echt stoppen.
Het een regel noemen gaat waarschijnlijk te ver. Maar ik heb voor mezelf ooit het besluit genomen dat als een boek mij niet aanspreekt, ik stop met lezen. Het maakt niet uit of ik pas 2 bladzijdes heb gelezen, of ik al richting het einde van het verhaal ga. Het moment dat het boek geen leesplezier meer geeft, gaat het aan de kant. Het verrast mensen soms dat ik zo makkelijk de keuze maak om een boek niet uit te lezen, misschien is het nog verbazender dat ik lezers – jong of oud – graag stimuleer om hetzelfde te doen.
Een paar maanden terug had ik een gesprek met een leescoördinator over het feit dat leerlingen vaak boeken half gelezen terugbrengen naar de schoolbibliotheek. Op deze school loopt het lezen nog niet helemaal lekker. Leerlingen kiezen vaak dezelfde boeken en als ze een keer een ander boek meenemen, resulteert dat in half gelezen boeken. Echter is zo’n half uitgelezen boek op een bijzondere manier ook een klein succesje om te vieren.
Om een succes te vinden, moeten er ook boeken gelezen worden die geen succes zijn
Want van leerlingen lezers maken vraagt veel tijd en aandacht, gesprekken om leessmaken te achterhalen en behoeftes te peilen. Het vraagt om boekenkennis van de helpende volwassene – zoals leesbevorderaars Aidan Chambers leerkrachten en opvoeders zo treffend noemt. En het vraagt om nog meer doorzettingsvermogen. Het vraagt ook om het besef dat om hét juiste boek te vinden, er ook boeken gelezen moeten worden die geen succes zijn. Bovendien is het niet aan ons als de helpende volwassene om te beslissen wanneer een boek een succes is. Onze taak is om jonge lezers boeken aan te reiken en ze te leren om een mening te vormen over wat ze hebben gelezen, door vaak en veel over boeken te praten.
Want door kinderen zelf de keuze te geven, de eigen autonomie in hun persoonlijke leesreis, zullen ze boeken durven pakken die misschien een beetje afschrikken. Als je wordt ingeboezemd dat het oké is om een boek ook niet leuk te vinden, dat die mening ook geldt, durf je meer risico te nemen. Door te kunnen verwoorden wat wel werkt, maar ook wat niet werkt ontstaat leesmotivatie en uiteindelijk een leeshonger. En is dat niet wat we als helpende volwassene willen? Onverschrokken en avontuurlijke lezers, die in het diepe durven te springen, buiten hun comfortzone durven te gaan. Zelfverzekerde lezers die boeken verslinden maar ook boeken wegleggen als het niet voor ze werkt. Zo maak je lezers.
Zo ben en blijf ik een gemotiveerde lezer. Deze twee boeken werkte niet voor mij. Maar ik ben klaar voor het volgende verhaal, misschien wordt dat wel een nieuwe favoriet.
Tot volgende week!
