Zeg maar Joe, Martin van Es & Andrew Crofts

In de kern is Zeg Maar Joe is een vlotlezende roman over een ideaal, over 12 minuten van duisternis en alles wat daar op volgt.

Zeg maar Joe (2020)

Is dit het grootste nieuws van de afgelopen 2000 jaar? 
En een mooi perspectief voor de komende 2000? 

Een mondiale crisis vanwege een virus, klimaatverandering, overbevolking… De mensheid staat voor enorme uitdagingen. En dat in een wereld waarin we meer dan ooit met elkaar verbonden zijn en tegelijkertijd meer dan ooit verdeeld lijken. Juist nu heeft de wereld behoefte aan één stem, één gids…

En dan hult de aarde zich op een dag plotseling in volledige duisternis. Twaalf minuten lang is het overal ter wereld pikzwart. Zodra de zon weer verschijnt, verschijnt als uit het niets ook een man, Joe, die beweert de zoon van God te zijn. Kan deze Joe wereldleiders, geestelijk leiders en de meest innovatieve denkers op één lijn krijgen om de enorme problemen van de mensheid op te lossen? Kan hij ons ertoe bewegen hem te volgen, voordat het te laat is?

12 minuten van duisternis

Ontstaan uit een samenwerking tussen Martin van Es en Andrew Crofts begint deze uiterst actuele roman met duisternis; 12 minuten van duisternis. En net als de lezer de griezelt van wat een complete duisternis voor de aarde zal betekenen; o.a. de gemiddelde temperatuur die daalt tot -30C binnen een week en bevroren zeeën die daar op volgen, gaat het licht weer aan. Want dit boek gaat niet over het einde van de wereld. Nee, Zeg maar Joe zit daar nog net iets voor.

12 minuten van duisternis over de hele wereld. Zo ook op de boarding school in Nieuw Zeeland waar we ons hoofdpersonage en docent Sophie ontmoeten. Verbijsterd net als de rest van de wereldbevolking en misschien nog wel meer verbijsterd als het licht daarna weer aangaat en een, dan nog, onbekende man met lang haar uit de bosjes komt strompelen. 

Onbekend blijft deze man niet lang. Want in onze moderne tijd vliegen al snel de filmpjes de wereld over van deze man, en man die mensen kan helen en snel aan aanhang heeft. Beschreven als “hippiehealer” door de agressieve Amerikaanse president (ik herken een goede gelijkenis met de echte, huidige president), als een vraagstuk voor de wetenschap (het DNA van een buitenaards wezen?) en als de meest charmante man die ze ooit hebben gezien door de meeste vrouwen. Ja, de vrouwen in dit boek vallen als bosjes voor deze onbekend man, die de naam Joe heeft gekregen. Inclusief Sophie, een vrouw die we leren kennen als iemand met principes; veganistische levensstijl, klimaatbewust, atheïst. Toch lijkt zij alles naar de kant te schuiven voor een hand op haar schouder van Joe.

Ja, je proeft het misschien al; dit laatste was voor mij een knelpunt. Want eenmaal opgevallen bleek elke vrouw in dit boek als een blok te vallen voor Joe. Natuurlijk is dit persoonlijk, maar het nam voor mij iets weg van waar dit bizarre, unieke en actuele boek eigenlijk om draait.

Een boek over een ideaal

Want Zeg maar Joe brengt een aantal interessante punten naar voren. Ik ben bang dat ik zelf het Bijbel verhaal niet tot in de details ken, maar ook voor mij waren de referenties naar dit verhaal duidelijk. 12 minuten van stilte, een team van 12 mensen die zich verzamelt rondom Joe. Verschillende perspectieven in het boek laten de ontwikkelingen zien rondom de opkomst van Joe, waar verraad en liefde door elkaar heen lopen.

Voor mij was de meest interessante scene in het boek was televisie-uitzending, opgezet om Joe het woord te geven en vooral antwoord te geven op prangende, hedendaagse kwesties. Vragen over seksuele begeerte en euthanasie komen voorbij en Joe blijkt enorm accepterend te zijn. Is dit de mening van het schrijvers duo of zal geloof logischerwijs mee veranderd zijn gedurende de jaren? Een God die leert van zijn eigen creatie? 

“Ik zou willen dat ik één wijs antwoord kon geven dat op alle situaties toepasbaar was, maar soms is het gewoon niet mogelijk een makkelijke oplossing te vinden voor moeilijke vraagstukken.”

Dit soort scenes had ik graag meer willen zien, misschien ook meer met het oog op diversiteit. Hoe denkt de zoon van God over het homohuwelijk, Black Lives Matter? Zeg maar Joe stelt namelijk de vraag of een overkoepelende kracht onze samenleving kan samenbrengen, alle delen van de samenleving, zoals nu een eeuwenoud boek regels voorschrijft voor een enkel deel van onze samenleving. 

Zou het zo simpel zijn om iedereen samen te brengen, één persoon, die niet helemaal hetzelfde als wij blijkt te zijn?

Kortom

Zeg Maar Joe is een vlotlezende roman waar de lezer een idee krijgt over hoe de wereld zou reageren als de zoon van God zou terugkeren op aarde. Misschien is het iets vergezocht en vraagt de echte wereld iets meer. Maar, ik zei het al eerder, in de kern is dit een boek over een ideaal. Over de oplossing vinden voor hedendaagse problematiek, van oorlog tot klimaat. 

Misschien is de terugkeer van Jezus nodig om onze krachten te bundelen. Of misschien kunnen we het toch wel zelf. Zeg maar Joe geeft ons een zetje in de goede richting. 

“Maar het is nog niet te laat om de wereld in een aards paradijs te veranderen. Ik wil proberen de mensen een zetje in de goede richting te geven, voor het te laat is. En ik wil het lijden van de mensheid verminderen door een vreedzamere en harmonieuzere samenleving te scheppen, waarin iedereen op aarde samenwerkt in plaats van elkaar tegen te werken.”

Details

Titel: Zeg maar Joe
Auteurs: Martin van Es & Andrew Crofts 
Uitgeverij: London Books 
Datum van verschijnen: juni 2020
Blz: 341
ISBN: 9789493191020

* Dank Odette Lafère voor het opsturen van Zeg maar Joe!