JEUGDLITERATUUR RECENSIE 11/08/2021

Mirakel, Marita de Sterck

Jeugdroman, 15+

Mirakel (2021)

Ruben is geïntrigeerd door Nuri, de geheimzinnige studente die bij zijn grootvader Emiel komt inwonen. Het klikt tussen Nuri en de oude man, die sukkelt met zijn geheugen. Ze vechten allebei met de nacht, en met oud zeer waarover ze niet kunnen spreken. Als Emiel samen met Ruben het bedevaartsoord bezoekt waar hij lang geleden zijn vrouw leerde kennen, duiken er verontrustende herinneringen op. Ook Nuri wordt teruggeworpen in de tijd, en naar de plaats die ze koste wat het kost wil ontvluchten.

Drie mensen met een geheime pijnplek, op zoek naar een mirakel.

“De kern van de mens zit in zijn botten.
Op het geheugen van ons gebeente zit geen sleet.”

Zo ongrijpbaar als de omslag van het nieuwste van Marita de Sterck is, is Mirakel dat ook qua inhoud. Ik ging zitten om deze blog te schrijven en ik betrapte me erop dat ik verlangde om dit boek opnieuw te lezen. Iets langer dan normaal bleef ik hangen bij onderstreepte citaten en las ik bladzijdes, hele hoofdstukken, opnieuw.

Een blog moet een leeservaring beschrijven, mijn taak als blogger is daarom om de juiste woorden te vinden. Maar ik heb vandaag niet veel woorden, ik heb vooral veel impressies, een gevoel wat is achtergebleven na deze bijzondere leeservaring.

Waar gaat Mirakel over? In de eerste instantie leren we drie personages kennen: Nuri, Ruben en Ruben’s grootvader Emiel. Weduwnaar Emiel sukkelt met zijn geheugen en krabt een oude wond steeds opnieuw open, zijn familie besluit daarom dat een inwonende hulpstudent wel eens een oplossing kan bieden. Daar komt Nuri op het toneel. Onverwacht lijken de oude man en de jonge studente elkaar goed te kunnen vinden. Oud zeer ontmoet nieuw zeer, de twee hebben allemaal een wond die steeds maar weer open raakt, de een is alleen verborgen. Overdag wordt hier een pleister opgeplakt, grapjes gemaakt, de normale gang van alledag behouden. Maar ’s nachts dwaalt Emiel door het huis om nog een laatste moment met zijn vrouw te vinden, en zelfs tegen haar te praten. Terwijl Nuri’s dromen worden doorbroken met pijnlijke herinneringen aan haar geboorteland en het praten haar totaal niet lukt.

Ruben observeert het onwaarschijnlijke paar van een afstandje, maar hij is niet de enige. Want in de eerste instantie komt alleen Ruben aan het woord, maar dan verandert het perspectief. Een nieuw, of juist een oude en bekende stem, die alles van een afstand kan bezichtigen:

“De levenden denken dat een mens ophoudt als het laatste zuchtje adem zijn lippen heeft beroerd. Maar geloof me, ik kan het weten: ge houdt pas op als er niet meer met u gepraat wordt, als er geen zuchtje herinnering meer over u heen strijkt. Zo lang Emiel mij ’s nachts blijft zoeken, ruziemaakt met mijn foto, mijn kussen besnuffelt, ben ik er nog.”

“In elke mens zit iets verstopt, ligt er een veldje dat ontploft als ge erin begint te ploegen.”

Hoewel het boek zich wel volgens een bepaald plot ontwikkelt – Emiel bezoekt samen met Ruben een bedevaartsoord waar een familiegeheim langzaam ontrafeld wordt – vond ik de momenten tussendoor indrukwekkender.

Mirakel is een boek waar niet per se een plotwending of een antwoord nodig is. Marita de Sterck introduceert de lezer in een prachtige en vooral intieme Vlaamse tongval aan deze personages. We wisselen van het perspectief van de levenden naar degenen die ons al verlaten hebben, van de mens naar de natuur en weer terug. Van perspectieven die heel dichtbij mogen kijken en anderen die van bovenaf conclusies kunnen trekken. We mogen maar een korte periode in elk van deze perspectieven verblijven en alle details zijn niet aanwezig, maar dat is ook eigenlijk niet meer nodig.

Want wat er in deze 188 bladzijdes wordt aangesneden overstijgt de bladzijdes van dit verhaal. Verdriet, het verleden en de toekomst, liefde, geheimen. Wat doen herinneringen met ons, kun je ze vasthouden of juist loslaten? Wie zijn wij als alle herinneringen ons verlaten? Ik voel me overrompeld door dit boek. Het is een boek waar de beschrijving van mooi en bijzonder perfect op zijn plek voelt, maar het ontwapenende gevoel wat overblijft na het lezen misschien nog sterker spreekt.

Een aanrader vanaf 15 jaar, maar absoluut zonder bovengrens. Lees dit boek.

“Het zijn niet de schone souvenirs maar juist de zere plekken die het vlotst door de generaties reizen: de schaafwonden en brandblaren die maar blijven prikken en schrijnen. Hoezeer we ons nageslacht ook willen sparen, de kwetsuren halen ons altijd in.”