De Experimenten is een boek over moederschap, over de impact van een oorlog en hoe je soms beide slachtoffer en beide dader kan zijn.

De Experimenten

In het begin van De Experimenten (2019) ontmoeten wij Charlie. Van Charlie weten wij dat ze op weg is naar haar hoog-bejaarde stiefmoeder Alma, die ze al tijden niet gezien heeft. Ook weten dat Charlie vroeger is weggelopen van huis. Wat wij nog niet weten is de geschiedenis tussen de twee vrouwen. 

“Het Tweede-Wereldoorlog stickertje” 

Het Tweede wereldoorlog verhaal wordt bijna een cliche. En als ik een boek oppak met dit “stickertje” ben ik toch altijd een beetje huiverig. Maar ik kan zeggen dat dit boek totaal niet in het cliche past. Het is een boek wat dit perspectief totaal op zijn kop zet en toch de gruwelijkheden van de concentratiekampen weet te benadrukken. 

Gebaseerd op een waargebeurd verhaal is dit een boek over de experimenten in Auschwitz. Maar ook over de impact op een leven en hoe de volgende generaties net zo gevangen zitten. 

Doordat het boek wisselt van perspectieven van heden en verleden zien we al snel de opbouw van de relatie tussen de twee vrouwen. De relatie van Charle en Alma is vanaf het begin een gecompliceerde. Charlie verliest haar eigen moeder en hoewel Alma in het begin nog wel lief en goed voor haar is, verandert dit snel. Charlie zal nooit met honger komen te zitten, nooit zonder mooie kleding naar school en nooit vies zijn. Dit klinkt als logisch. Maar als Charlie bijna overvoedt wordt en geen vrienden meer heeft, balanceert de liefde van Alma toch op het randje van obsessief.

Het is een boek wat je neerzet an beide kanten van dit verhaal. Beide vrouwen in dit boek zijn zowel dader als slachtoffer, hoewel zij niet beiden de oorlog hebben meegemaakt. En hoe ook de kleindochter in dit verhaal hier een rol in speelt. Een roulerende rekening die zich dwars door alle familie-relaties heen speelt. 

“Je bent als mens geprogrammeerd dat je er nooit van uitgaat dat het slechter wordt. Na regen komt zonneschijn, maar niemand bedenkt dat het weleens zou kunnen gaan stormen.” 

Beide dader, maar ook beide slachtoffer

Wat ik erg knap vond aan de manier van het overbrengen van emoties door Marion Pauw was dat je echt niet elke actie en elke roep kon begrijpen. Maar je kon het wel voelen. Je voelde de woede van Charlie. Het nukkige van stiefmoeder Alma die haar stiefdochter het liefst zo dicht mogelijk bij zich wil houden. Wat ze hier ook als gevolgen mee veroorzaakt. 

Omdat beide kanten van het verhaal gezien wordt door de lezer, is het moeilijk om een kant te kiezen. En dat is juist waar dit boek om draait. Soms zijn mensen dader en slachtoffer tegelijk, zonder dat er een kant gekozen kan worden. Als lezer was ik tot het einde in een conflict. Om toch begrip te voelen voor Alma’s opvoeding. Maar ook om Charlie’s woede te bedaren terwijl je deze ook begrijpt.

Maar juist door dit conflict heeft De Experimenten een van de betere eindes die ik ben tegenkomen in een boek als dit. Een einde wat voor mij dit boek van een 4 naar 5 sterren tilde. Ik begreep het einde; het was compleet mensenlijk. 

Kortom ⭐⭐⭐⭐⭐

Soms raken boeken je. En dat zijn toch de juweeltjes van het lezen. Dit boek is gebaseerd op een waargebeurd verhaal, maar toch is het aan de schrijver om eer aan dit verhaal te doen. En dit heeft Marion Pauw met De Experimenten zeker gedaan. Emotioneel maar oh zo sterk. 

De Experimenten is een boek wat mij zeker nog een tijdje bij blijft. En een boek wat ik nog aan veel mensen ga aanbevelen.  

Details

Titel: De Experimenten
Auteur: Marion Pauw
Uitgeverij: Lebowski
Datum van verschijnen: 23-01-2019
Blz: 256
ISBN: 9789048843619