Ons kasteel aan zee is een mix van waargebeurde historie met een vleugje mythe en magie, een prachtig jeugdboek die waarschijnlijk veel volwassenen zal aanspreken.
Ons kasteel aan zee (2020)
1939. De twaalfjarige Petra woont met haar ouders en zus in een vuurtoren aan de Engelse kust. Haar wereld bestaat uit avonturen in verborgen tunnels en verhalen over zeemonsters. Maar die fijne wereld wordt op zijn kop gezet als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt. Petra’s moeder wordt ervan verdacht te spioneren voor de Duitsers, en haar vader en zus lijken zo hun eigen geheimen te hebben.
In het duister van de oorlog vindt Petra een lichtpuntje in de oude legende van de Dochters van Steen. Kan die legende haar helpen om haar familie bij elkaar te houden?
Een vuurtoren
Het tweede boek van Lucy Strange, Ons kasteel aan zee, begint met een proloog. Een terugblik naar een tijd voor de oorlog, waarin onze jonge vertelster leert over de mythe van de Dochters van Steen. Een donkere mythe over opoffering, een zeedraak maar ook over liefde en magie.
En Lucy Strange laat haar talent in de eerste bladzijdes al feilloos zien; het rijmen van woorden, het creëren van sfeer. Even hoor je het lied van de meisjes uit de legende, voel je de rillingen over je rug lopen om dan weer de veiligheid te vinden in deze vuurtoren. De bladzijdes die volgen laten ons wat meer van de realiteit zien, een familie aan de rand van de oorlog. In het begin is alleen het woord er, maar gebeurt er nog niet zo veel, is de oorlog nog niet te voelen. De vuurtoren kan de oorlog aan de andere kant van het water niet zien en we voelen ons veilig in het licht.
Maar dan slaat de toon om, na een kabbelend maar enigszins dreigend riviertje, beginnen de gebeurtenissen elkaar snel op te volgen. Gierende vliegtuigen die over de vuurtoren scheren, reddingsacties, verraad in dit eerst zo stille dorp. Je vraagt je af wie je nog kan vertrouwen, zelfs familieleden lijken twee gezichten te hebben. Petra wordt heen en weer geslingerd in de storm van de oorlog. En het voelt als veel te veel voor dit jonge meisje.
Het lijkt of de volgende bladzijdes alle herinneringen aan het zo rustige, idyllische begin willen wegvagen. Er komt geen moment meer om te ademen, geen moment meer om je te verbergen in ons kasteel. Dit is een stuk waar ik persoonlijk minder van genoot, hoewel ik weet dat menig kind hier juist de draai met het boek zal vinden. Want een oorlog is gruwelijk, maar ook heel spannend.
En Ons kasteel aan zee weet het spanningsniveau heel snel en hard op te hogen.
Bijna een volwassen boek?
Laat ik vooropstellen dat ik Ons kasteel aan zee een prachtig boek vind. Want hoewel het tweede gedeelte van het boek mij minder kon bekoren, is dit een geheel om u tegen te zeggen. Maar toch bleef er in mijn achterhoofd iets knagen. Want de jeugdliteratuur lezer in mij bladerde soms meerdere keren heen en weer door het boek. En na het uitlezen wachtte deze recensie iets langer dan normaal. Want het knagende bleef, een vraag die mij niet meer losliet.
Zal de sfeer die voor mij dit boek zo mooi maakte, voor elke lezer, en vooral de jonge lezer, te proeven zijn? Is chaotische midden en einde te onrustig voor een jonge tiener? Past de mix van bittere realiteit en mythe wel allemaal in dit boek? Kortom, past dit boek wel bij de aanbevolen leeftijd van 10 jaar?
Natuurlijk ben ik de eerste die zal zeggen dat jeugdliteratuur juist ook door volwassenen gelezen kan worden. En dat is zeker het geval voor Ons kasteel aan zee. Maar andersom is dit debat iets lastiger, jeugdliteratuur moet als eerste de jonge lezer aanspreken. En ik denk dat Ons kasteel aan zee zich wat moeilijk aan laat spreken door de tienjarige lezer.
Kortom
Hoewel een kritische noot nodig is, alleen een ervaren jonge lezer zal ten volle van dit boek kunnen genieten. Neemt dat niet weg dat Ons kasteel aan zee een prachtig boek is.
Ik genoot van de combinatie van een verre legende en de keiharde historie van de Tweede wereldoorlog. Dit stukje geschiedenis, de oorlog in Engeland, is een relatief onbekend onderwerp in de jeugdliteratuur. En zelfs als volwassene leerde ik er veel van.
Zoals ik aan het begin al noemde, vele volwassenen zullen dit boek waarderen en misschien zal dat de heuvel naar het volgende jeugdboek weer iets verkleinen. En ook de ervaren jonge lezer zal zich uiteindelijk wel terug kunnen vinden op de Engelse kust, vanaf een jaar of 13.
Een prachtig boek over de dochter van een vuurtorenwachter, alleen de beschrijving is al magisch.
“Wat zou het fijn zijn als iemand een foto van ons had genomen – pap met zijn arm om mutti’s schouders, Mag die zo lachte dat ze alles meet kruimels besproeide, de Dochters van Steen die als schildwachten om ons kleine gezin stonden en boven ons de uitgestrekte voorjaarslucht, zo blauw als een ballon en boordevol beloften voor de zomer die ons wachtte.
Aan de andere kant, ik heb toch helemaal geen foto nodig? Ik zie het allemaal nog precies voor me, wanneer ik maar wil. Ik hoef alleen maar mijn ogen dicht te doen.”
Details
Titel: Ons kasteel aan zee
Auteur: Lucy Strange
Vertaler: Aleid van Eekelen-Benders
Uitgever: Gotmerr
Datum van verschijnen: januari 2020
Blz: 325
ISBN: 9789025770648
