Slim, bevrijdend en toch ook een beetje raar. Harpie van Hannah van Binsbergen is dat allemaal. Een boek wat iets anders was dan ik van tevoren had gedacht maar het zette mij zeker aan tot nadenken…
Harpie (2020)
Harpie wil er het liefst een eind aan maken. Er bevindt zich een onpeilbare afstand tussen haar en de rest van de wereld, die alleen maar groter is geworden sinds ze is gestopt met haar studie, haar grote liefde verloor en het haar niet meer lukt haar kamer te verlaten. Satan is haar enige metgezel, die zichzelf promoveert tot haar life coach. Harpie stelt zichzelf een ultimatum: in elk geval tot aan haar volgende verjaardag zal ze leven en zal ze proberen er iets van te maken. Ze neemt een bullshit kantoorbaantje om de deurwaarders op afstand te houden, en gaat als chique prostituee werken: mechanische werkzaamheden als receptionist overdag, de risico’s en stiekeme geneugtes als sekswerker ’s nachts.
Moeiteloos glipt Harpie van de ene in de andere rol, het is maar net wie ze tegenover zich heeft, maar of dat uiteindelijk genoeg is om haar leven te redden, is nog maar zeer de vraag.
Dag Satan.
Dag Harpie. Hoe gaat-ie?
Eerlijk is eerlijk, ik ben een nieuwsgierig persoon. Vooral naar boeken die een beetje raar zijn. Of misschien is ‘anders’ wel het goede woord, maar dat terzijde. Toen ik het persbericht voor me kreeg van Harpie viel behalve de beetje buitenaardse cover, mij meteen iets anders op. “Satan is haar enige metgezel, die zichzelf promoveert tot haar life coach.” Ja, dat is wel een zin die meteen mijn aandacht trok.
Hoewel de achterflap mij aansprak is dit misschien niet helemaal hoe ik dit boek zelf zou beschrijven. Want hoewel ons hoofdpersonage Harpie inderdaad in het begin van het boek besluit dat het (‘het’ zijnde de deurwaarders, het dagenlang in bed liggen zonder doel) niet langer zo kan, is dit boek meer dan alleen een ultimatum. Het is ook een blik terug. Terug naar Harpie die op jonge leeftijd haar seksualiteit ontdekt, van uitjes naar het park met onbekende mannen die hun hond uitlaten tot “feestjes” bij iemand thuis. (Ik plaats hier ook gelijk even de waarschuwing voor rode oortjes, die boek is vrij expliciet.)
Vlagen van kritiek op haar werk als chique prostituee en afhankelijke vrouw komen op toneel en tegelijkertijd is Satan het letterlijk duveltje op haar schouder. Wie ziet hem nog meer? Want zoals Hannah van Binsbergen zelf aangeeft in de Schrijvers aan het woord podcast (Uitgeverij Pluim), Harpie stelt zichzelf een vraag, ligt het aan haar dat ze niet in de wereld kan functioneren of ligt het aan de wereld? Daarin wordt de lezer meegenomen om te oordelen, maar ook bewust te zijn van deze oordelen. Bewust te zijn van een wereld vol contradicties.
“Er zijn weinig dingen zo verstikt in de betekenis als een vrouwenlijf. Het duizenddingendoekje van de zichtbare wereld. Het beeld van de schoonheid, maar ook het object waaraan de schoonheid het vaakst in de waagschaal ligt. Duizenden blikken per dag vragen zich af of dit een mooi exemplaar is, of dit acceptabel is, hoe dit lijf is ten opzichte van het eigen lijf.”
Filosofisch of van de hak op de tak?
Hannah van Binsbergen maakte haar schrijvend debuut door middel van dichtbundel Kwaad Gesternte. (2016). De achtergrond als dichteres is wat nog steeds als een rode draad door haar debuutroman werkt.
“Het leek mogelijk om tegelijkertijd de wereld te vernietigen en in dat ogenblik méér wereld te scheep, een wereld die veel interessanter is dan het uitzitten van het leven dat je toevallig is toebedeeld.”
Treffende beelden wisselen zich af met filosofische paragrafen waarin soms net iets te veel wordt besproken. Sommige wisselingen van scenes kon ik niet bijhouden. Ik denk dat het zo ligt aan welke lezer dit boek te lezen krijgt, iedereen zal hier wat anders uithalen met zijn of haar eigen referentiekader. Dit boekje zit namelijk bomvol.
Ik las Harpie binnen een avond uit, dit terwijl ik zelfs zinnen en hele bladzijdes opnieuw las. Ik denk nu zelfs achteraf dat ik niet alles begrepen heb zoals dit boek wilde bereiken. Maar wat heeft dit boek indruk gemaakt, mijn hersens kraken nu weer. Een perfect leesclub boek naar mijn mening, dit boek stopt nooit met interessant zijn. Volgens mij zelfs niet als ik dit boek enkele dagen later weer opnieuw zou lezen.
“Wat wil je wel niet allemaal van mij?
Dat je ophoudt met gaten in jezelf te maken en begint met gaten in de wereld te slaan.”
Ik denk dat er al een flink gat is ontstaan, met de behoefte aan meer boeken zoals dit.
Details
Titel: Harpie
Auteur: Hannah van Binsbergen
Uitgeverij: Uitgeverij Pluim
Datum van verschijnen: februari 2020
Blz: 175
ISBN: 9789492928689
Dank Uitgeverij Pluim voor het recensie-exemplaar. ?
