Mijn Duistere Vanessa, Kate Elizabeth Russell

Elementen van intertekstualiteit, een psychologisch dilemma; alles is uitgewerkt tot in de puntjes. Mijn Duistere Vanessa is een onthutsend geheel. 

Mijn Duistere Vanessa (2020)

De slimme, ambitieuze, naar het volwassen leven verlangende Vanessa Wye is vijftien als ze voor het eerst seks heeft met Jacob Strane, haar charmante en geraffineerde 42-jarige leraar Engels. De alles verterende affaire die volgt isoleert haar van haar omgeving en zal haar nooit meer volledig loslaten.

Zeventien jaar later wordt Strane in de piek van MeToo door een andere voormalige leerlinge beschuldigd van seksueel misbruik. Vanessa is diep geschokt door het nieuws, want haar relatie met Strane, dat was toch ware liefde? Wanneer de oud-leerlinge contact met Vanessa opneemt komt zij voor een onmogelijke keuze te staan. Houdt ze vast aan het geloof in haar tienerherinneringen of herdefinieert zij het grootste liefdesverhaal van haar leven en haar seksuele ontwaken?

Een droom en een nachtmerrie

‘Het eenentwintigste-eeuwse antwoord op Lolita’ staatop de omslag geprezen, de reactie van The Bookseller op dit 426 bladzijdes tellende boek. Lolita; een veel omstreden boek wat toch de term klassieker mocht ontvangen. Een verhaal van een professor die een seksuele relatie onderhoudt met zijn vele jongere stiefdochter. 

Lolita kreeg geen stem, Vanessa wel. Maar als er dan iets gezegd moet worden, is het dan allemaal wel nog zo vanzelfsprekend?

Als we Vanessa ontmoeten is ze 15 jaar oud, een eenzaam meisje op de kostschool. Naar eigen omschrijving niet extreem slim of mooi, maar toch krijgt ze speciale aandacht van haar Engels docent, Jacob Strane. Hij prijst haar gedichten, haar werk in de klas. Hij geeft haar het gevoel speciaal te zijn. En als snel valt Vanessa voor deze aandacht, ze verblijft uren in zijn werkkamer en voor de lezer is het duidelijk dat niet oké is, dat dit niet zo hoort. Maar Vanessa is 15 en ze valt voor de liefkozende woorden, de eerste aanrakingen. 

“Welke conclusie valt eruit te trekken behalve de voor de hand liggende? Hij is Humbert en ik ben Dolores.”

17 jaar later is Vanessa getekend door deze man, er is nog steeds contact als Jacob Strane wordt beschuldig van seksueel misbruik. Mijn Duistere Vanessa houdt zich bezig met herinneringen; kan een ervaring beide een droom en een nachtmerrie zijn? 

Tot in de puntjes

Mijn Duistere Vanessa is de debuutroman van Kate Elizabeth Russell, op de achterflap staat omschreven dat de schrijfster haar masterdiploma in Creative Writing behaalde. En eerlijk is eerlijk, hoewel ik dit boek werkelijkwaar verslond, kan mijn opmerking “tot in de puntjes uitgewerkt” als iets dubbel worden gezien. Want het is te merken dat Russell een opleiding over schrijven heeft gevolgd. 

Een te opvallend knikje naar een intertekstuele verwijzing, een voorafschaduwing die toch niet zo subtiel voelt. Het mag bijna geen kritiek heten, maar soms haalde dit mij uit het verhaal.

Een verhaal wat juist zo intens is. Want aan de andere kant kon ik niet stoppen met lezen. Ik las deze 400 bladzijdes binnen 4 dagen uit, uren achter elkaar door. Het is een verschrikkelijks iets om over te lezen. Hoe een jong meisje zo getekend kan worden en het psychologisch dilemma wat hierop volgde. Niets zeggen, wel wat zeggen… Herinneringen houden of ervaringen aanpassen… 

“Want als het geen liefdesverhaal is, wat is het dan?’ Ik kijk in haar vochtige ogen, haar gezicht, haar immense empathie. ‘Het is mijn leven,’ zeg ik. ‘Dit is mijn hele leven.’” 

Kortom

Als je Mijn Duistere Vanessa uitleest, voel je onthutst. Onthutst door dit verhaal van fictie, wat in vele gevallen geen fictie zal zijn. 

Kate Elizabeth Russell is een getalenteerde schrijfster, want hoewel ik mijn aarzelingen had, kan ik niet ontkennen dat deze debuutroman enorm onder mijn huid is gekropen. Dat Vanessa onder mijn huid is gekropen en dat zij daar voorlopig niet vandaan zal komen.

Ik ben het eens met de stelling. Mijn Duistere Vanessa is het eenentwintigste-eeuwse antwoord op Lolita, ja, we hebben eindelijk het boek wat geschreven had moeten worden. Het boek voor Dolores Haze. 

Details

Titel: Mijn Duistere Vanessa
Auteur: Kate Elizabeth Russell
Vertaald door: Gerda Baardman en Monique ter Berg
Uitgeverij: Prometheus
Datum van verschijnen: maart 2020
Blz: 426
ISBN: 9789044642414

Dank voor het recensie-exemplaar Uitgeverij Prometheus!  ?