Lupus, Joan de Ruijter

Young adult

Lupus (2021)

Tot haar grote verbazing wint Puck een essaywedstrijd en daarmee toelating tot Rousseau, een nieuwe prestigieuze filosofie-universiteit in de bergen van Spanje. Daar gaat een nieuwe wereld voor haar open. Ze raakt bevriend met de tegendraadse Charles uit België en de openhartige Bulgaars-Turkse Sinem, en dompelt zich onder in het academische leven. 

Maar al snel ontdekt ze dat er iets broeit. Wanneer Puck en haar vrienden door de rector worden gevraagd om een onafhankelijke universiteitskrant op te richten, wordt de sfeer al snel grimmiger. Wie trekt er eigenlijk aan de touwtjes op Rousseau?

“…Te veel woorden die ik niet ken.”

‘De microfoon kraakte. “De eerste prijs gaat dit jaar naar Puck van Millingen van de RSG Tromp Meesters in Steenwijk.”’  

Tot haar grote verbazing wint Puck een essaywedstijd en daarmee toelating tot Rousseau, een nieuwe prestigieuze filosofie-universiteit in de bergen van Spanje. Een droom die uitkomt, of toch niet? 

Hoewel het geheel de moeite meer dan waard is, zijn de eerste 80 bladzijdes van Lupus even doorzetten. Auteur Joan de Ruijter introduceert in deze eerste hoofdstukken veel eigenschappen van haar hoofdpersonage, en zet zo veel lijntjes open waar de lezer in de eerste instantie niet veel mee kan. 

Zo heeft Puck een paar jaar geleden haar moeder verloren zodat ze niet naar het vwo kon maar wel naar het havo, is ze dyslectisch en noemt ze haar vriendje die ze tijdens de wedstrijd ontmoet al snel haar wederhelft (“Toen zijn trein uit het zich was verdwenen, voelde ik me vreemd. De ware, dacht ik. Ik schrok van de gedachte. Plato heeft een theorie dat iedereen een wederhelft heeft: voor je geboorte hoorde je bij elkaar, was je eigenlijk één geheel, en daarna werd je gescheiden. Dus als je je echte wederhelft weer vindt, tussen al die mensen, dan heb je geluk. Zo voelde ik me nu.”).

Ik kon echter wel lachen om de ietwat melodramatische Puck. Hoe filosofie haar passie is, maar ze tegelijk de filosofen langdradig en onbegrijpelijk noemt. (“Wat is het toch jammer dat filosofen toch van die onbegrijpelijke taal spraken. Ik haak altijd af als iemand te veel woorden gebruikt die ik niet ken.”). En hoe ze ergens heel stoer en dapper is door alleen naar deze onbekende plek te gaan en haar mannetje staat tijdens het debatteren, maar tegelijk een heel onzeker meisje is.

“Ik wilde doen, samen met anderen.”

Wat de lezer echt laat doorlezen zijn daarom de mysterieuze schuingedrukte hoofdstukken die elk nieuw deel van Lupus introduceren. In deze hoofdstukken is Puck gevlucht van Rousseau en zwerft zij in de natuur rondom de universiteit. Het is de vraag of wij een blik in de toekomst krijgen en dat de prologen terugblikken op wat er al gebeurd is, en de lezer zodoende wil waarschuwen de ogen open te houden. Hoewel Rousseau in de eerste instantie nog vooral op een normale universiteit lijkt – waar het maken van nieuwe vrienden, het volgen van de les en het mopperen over het eten op de belangrijkste plek staat – lijkt er al snel iets mis te gaan. 

Soms doet het plot ietwat te veel denken aan een andere (magische) school setting . Waarin een kwaadaardige leraar het hoofdpersonage tegenwerkt zonder goede reden en het hoofd van de school een goede grijsaard is. Maar Lupus is wel degelijk een origineel en goed onderhoudend boek waarin elk lijntje tot een voldoend einde komt.

Hoewel het lijkt alsof het onderwerp van filosofie ver van je bed kan zijn voor de lezer, bewijst Joan de Ruijter in haar debuutroman juist dat filosofie gaat over onderwerpen waar je als tiener mee bezig bent. Zoals je plek vinden en een mening vormen over wat jij goed of fout vindt in de wereld. 

Hedendaagse thematiek zoals het verbieden van uitingen van godsdienst, de positie van mensen met beperkingen en de voorkeurspositie van de rijke studenten zijn dringende thema’s op de universiteit. De universiteit lijkt de problematiek van onze maatschappij onder loep te nemen en sterk te vergroten. Waardoor De Ruijter in haar romandebuut de lezer een spiegel voorhoudt om zelf ook eens om zich heen te kijken en een mening te vormen.

En precies dat idee is ook mooi gereflecteerd in het coming-of-age proces van hoofdpersonage Puck. Gedurende het boek durft ze steeds meer risico’s te nemen waarin zij zichzelf steeds meer leert kennen. Niet langer vertrouwt ze alleen op de meningen van anderen. Nee, Puck verandert tijdens haar tijd in Spaanse bergen in een pittige tante die opstaat voor waar ze in gelooft. 

“Ik voelde me geen filosoof. Wilde ik eindeloos discussiëren, denken, schrijven? Mijn eigen gelijk verdedigen? Nee, ik wilde doen, samen met anderen.”

Kortom

De Ruijter behoudt gedurende het hele boek een soepele schrijfstijl die soms een beetje te hip voor mij is, maar de doelgroep zeker zal passen. Vanwege het ik-perspectief en de behoefte van het hoofdpersonage om elke situatie van alle kanten te bekijken, is het geen moeite om door deze 500 bladzijdes te komen. 

Integendeel. Als je eenmaal echt in het mysterie rondom Rousseau zit, transformeert deze YA in een echte pageturner. Lupus van Joan de Ruijter is een tip voor de jongeren die kunnen genieten van het ‘Dark Academia’ subgenre. Deze Nederlandse baksteen doet niet onder voor de internationale varianten.

Een baksteen van een debuutroman, elke bladzijde is het waard.

Details

Titel: Lupus
Auteur: Joan de Ruijter
Uitgever: Lemniscaat
Datum van verschijnen: augustus 2021
Blz: 491
ISBN: 9789047713272

Dank aan Uitgeverij Lemniscaat voor het recensie-exemplaar.
Het boek is te koop bij je (online) boekhandel; koop een boek, koop lokaal!

Koop het boek bij Libris!