Noem me Nathan, Catherine Castro & Quentin Zuttion

In het nieuwste boek van de Querido Glow imprint staat een transgender persoon centraal. De graphic novel Noem me Nathan vertelt het verhaal van een jongen en een reis naar je echte identiteit.

Voordat je de bespreking, of het boek, wilt lezen wil ik je wel even op een aantal trigger warnings wijzen: zelfbeschadiging, genderdysforie, bloed, pesten en een operatie zijn op een expliciete wijze onderdeel van dit verhaal. 

Noem me Nathan (2021)

De puberteit is voor veel jongeren verwarrend, maar voor Nathan is het extra heftig. Hij voelt zich verraden door zijn eigen veranderende lichaam. Die borsten horen niet bij hem! Wanneer Nathan in de spiegel kijkt, ziet hij hoe zijn omgeving hem ziet: als een meisje. Door zijn wanhoop sluit Nathan zich af voor vrienden en familie. Maar wanneer hij zich langzaam maar zeker openstelt, reageert zijn omgeving liefdevol en kan hij beginnen aan de reis naar wie hij werkelijk is.

“Ik bén een jongen”

“Hou toch je bek! Je snapt er niks van! Ik bén een jongen, een jongen!” Het beeld toont Nathan die in tranen uitbarst. Hij staat voor zijn ouders en kan het niet langer binnen houden. “Jullie hebben me gemaakt met die stomme tieten en een idiote stem. Maar ik ben GEEN meisje!!”

Het is een uitbarsting die voorkomt tegen het einde van Noem me Nathan. Gebaseerd op een echt verhaal vertelt Noem me Nathan het verhaal van Nathan, geboren als Lila. Deze graphic novel uit Frankrijk is via de imprint Querido Glow in Nederland terecht gekomen, vertaald door Arend Jan van Oudheusden. 

Het mooie van een graphic novel is dat het niet alleen de woorden zijn die het verhaal vertellen. In tegenstelling zijn het juist de subtiele verwijzingen in het beeld die ons het verhaal van Lila, of eigenlijk Nathan, vertellen voordat hij zelf doorheeft wat er precies speelt. In aquarelachtige beelden zien we hoe Nathan op één van de eerste bladzijdes op het strand zijn shirt uittrekt, en voor de eerste keer merkt dat zijn lichaam niet klopt. Borsten, ze horen bij de puberteit, maar eigenlijk niet voor Nathan. Zijn houding verandert, zijn handen proberen zijn lichaam te verbergen en hij lijkt te krimpen. We zien een onzekere puber, maar vooral iemand die niet helemaal weet waar hij het moet zoeken. 

Daarnaast zien we ook flashbacks naar het verleden van Nathan. Nathan als kind; een gele jurk op een verjaardagsfeest die hij snel weer wil uittrekken en een Hello Kitty tas als cadeau, terwijl roze echt niet zijn favoriete kleur is. Hoe Nathan later in het verhaal, midden in de nacht wakker ligt en google afstruint, op zoek naar antwoorden om zijn situatie te plaatsen. Ben ik lesbisch? Of wat is er dan aan de hand? Het zijn deze beelden die de situatie doen binnen komen. Vooral het beeld van Nathan die zijn groeiende borsten op een gruwelijke wijze van zijn lijf probeert te verwijderen, een glimlach als het in zijn fantasiebeeld lukt, maakt ook het interne zichtbaar voor de lezer. Zonder dat hier woorden voor aan te pas komen.

Omdat Noem me Nathan zich vooral richt op het ontdekken van je genderidentiteit en de zoektocht van een jong persoon om zichzelf te vinden, is deze graphic novel vooral een heel mooie introductie. Het introduceert het idee van transgender aan de jonge lezer, hoe deze gevoelens beginnen als iemand nog heel jong is. En vooral hoe deze gevoelens kunnen veranderen van verwarring naar haat jegens je eigen lijf. Hiernaast wordt de support van de omgeving benadrukt.

Daarom is het boek ook tegelijk een waarschuwing, een waarschuwing voor de mentale impact op een transgender persoon en wat de omgeving kan doen om te helpen. Schrijver Catherina Castro en illustrator Quentin Zuttion blijven niet weg van de moeilijke kanten van het proces: Nathan’s ouders die twijfelen aan wat goed is om te doen en rouwen om hun dochter. Nathan’s broertje die gepest wordt op school omdat zijn broer transgender is. De zelfbeschadiging van Nathan. Het is aanwezig in dit verhaal met een bitter randje, om tot iets moois te komen, is er een lange weg die hieraan vooraf gaat.

Kortom

De graphic novel Noem me Nathan is maar 144 bladzijdes en beslaat een lange periode, van het begin van de puberteit van Nathan tot na zijn borstverwijdering. Veel van deze ervaringen blijven daarom ietwat aan de oppervlakte, het verhaal richt zich meer op het proces als geheel, in plaats van de individuele gebeurtenissen. Maar dat betekent niet dat dit boek geen indruk maakt. Noem me Nathan laat vooral een eerlijk beeld zien van de reis van een jongen naar zijn eigen identiteit. Het is op een respectvolle manier verteld, hoewel het boek enkel gebaseerd is op de ervaringen van een transgender man en een own-voice verhaal altijd sterker is, laat dit boek toch een heel innemend en realistisch beeld van het proces zien.

Noem me Nathan is daarom een aanrader voor iedereen die met kinderen en jongeren werkt. Ik hoop dat zij dit boek aan kunnen reiken aan iemand die dan eindelijk een spiegel mag tegenkomen. Let hierbij wel op de emotionele leeftijd van een jonge lezer, een graphic novel lijkt meteen toegankelijk voor een grote groep van jonge lezers, maar het onderwerp vraagt om begeleiding. 

Hopelijk zal Noem me Nathan in de komende jaren één van velen zijn die we mogen aanbieden aan jonge lezers. Dit is een prachtig begin.

Details

Titel: Noem me Nathan
Auteur: Catherine Castro
Illustraties van Quentin Zuttion
Vertaald door: Arend Jan van Oudheusden
Uitgeverij: Querido Glow
Datum van verschijnen: april 2021
Blz: 144
ISBN: 9789045125039

Dank voor het recensie-exemplaar Uitgeverij Querido!

Het boek is te koop bij je (online) boekhandel; koop een boek, koop lokaal!